2007 04 LO CHAUCIDET

Lou choussidé

La néit pouorta couseil, cé disoun ! Hé ieu m’o appourta la souvénénço d’éna panto qué moun Pairé ‘Louoï dé Souret mé countavo quont éré éfont. Vous la vouolé sérvi en paou adoubado.

Quo sé passavo après la Guérro, pratis en quaranto nou. Lou dumintché lous jouoïnés Anavoun dansa a Mounbeil, éh sé troubavoun toutésa vez Camillou ous Arcis pré prénné en pétiot veiré. Eh aqui jour, aqui Peilharot dé M… direil pas soun noum ! Passét touto la meilhous Arci, èh quond la neit venguét, sé vouguét léva prè s’accampa èt s’avisèt qué lous cannons l’aiilont rendhu en paou pataou. Eh prénguèt pré pountcho la vier dé vés la Théoulo, éh coupét courtcho pri pétiot tchami dé la Sagnasso lou long d’y bouos dé la Sapino.

Tchami fasén, arécontro én oumbro ? (vésio pas bien) Y o quaouqus ?… Pas dé résponso ! De quaou sios ?… touijour pas dé résponso ! Vos pas parla ? rien ! Nousté M… sé dit : vouo pas parla, mè, mé farot pas ! Seil pas pus néci qué zéil ! Eh s’appréchiavo tout d’aisé. L’aoutré bouléguavo pas d’én piaou. Eh quon séguét à toutcho, M… y fai péta én grond cop d’ésclop prés las chavillos, pré s’apparat, pico proumier et prou fouort ! Nousté hommé aguèt pas lésé dé véiré, végni qué ticon s’appounguét soubré soun mouré, éh faguét én saout as arriér, pré tioou miton déla tchareiro. Sas dénts n’én tindavoun ! En passén sa mo à soun mouré traubo éna testo dé tchardou bien appouguado à soun méntou ! Ah s’é dit ! quéro mè quo ! én tchoussidé ! Eh sé lévo pré s’agandji En passént davont lou tchoussidé, s’aresto, tout én tranquéllént, lou sogno dinc lous éils éh y fai : m’as pas parlat mè mas bé pount, grond caillou !

Eh réprénd sa routo én bounbounént, éh sé bouléguo dé s’amasa què sas vatchos l’éspeitoun, pré dounna, rascla éh mousé, qué quo sé fai pas soulé éh Camillou y adjudaro pas !

Georges Sauret

Volcan | 2007 04

Lo chaucidet

La nuèit pòrta conselh, ce dison ! E ieu m’a aportat la sovenença d’una panta que mon paire, Lòi de Sauret, me contava quand ère enfant. Vos la vòle servir un pauc adobada.

Quò se passava après la Guèrra, pr’aquís en quaranta-nòu. Lo duminche, los jòines anavon dançar a Monbèi, e se trobavon totes a vèrs Camilon aus Arcins pre prene un petiòt veire. E aquei jorn, aquei pelharòt de M… (dirai pas son nom !) passèt tota la mèa aus Arcins. E quand la nuèit venguèt, se vouguèt levar pre s’acampar e s’avisèt que los canons l’aián rendut un pauc pataud. E prenguèt pre poncha la via de vèrs la Teula, e copèt corcha prei petiòt chamin de la Sanhassa lo lòng dei bòsc de la Sapina.

Chamin fasent, arrencòntra una ombra (Vesiá pas bien). I a quauqu’uns ?… Pas de respònsa ! De quau siás ?… Tosjorn pas de respònsa ! Vòs pas parlar ? Rien ! Noste M… se ditz : « Vòu pas parlar mè me farà pas ! Sei pas pus nèci que zei ! » E s’apreschava tot d’aise. L’autre bolegava pas d’un piau. E quand seguèt a tocha, M… i fai petar un grand còp d’esclòp pres las chavilhas, pre s’aparar, pica promièr e pro fòrt ! Noste òme aguèt pas léser de veire venir que quicòm s’aponguèt sobre son morre, e faguèt un saut as arrièrs prei cuòu ei mitan de la charrèira. Sas dents ne’n tindavon ! En passent sa man a son morre tròba una tèsta de chardon bien apongada a son menton ! A !, se ditz, qu’èra mès quò ! Un chaucidet ! E se lèva pre s’agandir. En passent davant lo chaucidet, s’arrèsta, tot en tranquelent, lo sònha dins los uèlhs e i fai : « M’as pas parlat, mè m’as ben pont, grand caion ! »

E repren sa rota en bombonent, e se bolega de s’amassar que sas vachas l’espèiton, pre donar, rasclar e móuser, que quò se fai pas solet e Calilon i ajudarà pas !

Georges Sauret

Volcan | 2007 04

occitan.org