1937 03 27 LETRA D'UN PAURE BOGRE
LETTRO DÈN PAOURÉ BOUGRÉ
Dèmpièï quaouquèï tèms parlan tèllomèn dé « grèvo » qué vous démandé lo pèrmissiéou dé vous rocounta coumo sé fogué qué portiçipèré o lo proumèïro quèï végüo, é bien ovan qué li dounèssan lou noum qué pouorto vuèï. — ïo ènviroun soixanto-cinqu’an d’oco, é loous oncièn pouan sé ropéla, qué quan loous éfan oïan fa lo 1ro coumunioun. portian réguièoromèn trovoïa o lo fobriquo, é lo plupart onavan va Payro, o St-djuïo, vas Oouzou ou o Veyras, èn èmpourtèn lo biasso pèr touto lo sémono.
Èn soir, oprès ovèr soupa é lova lou bitchou dïn lou béou, gomina é gomèn, nous omusavan dïn lou pra qu’èro cousta, quan tout dèn co, o lo toumba dé lo nuë, èntèndèran broma « oou fïo ! oou fïo ! » é véguèron èn mèmo tèms, éno grondo clorta dïn lou çié, èïlaï bien luèn, doou cousta dé va Baix. — Olors, touto nostro pétito troupo portigué èn bromèn ooussi, oou fïo ! oou fïo ! » — Quant’orivèran lo grandjo èro touto brula, é révènguèran sons nous ottorda, pèr pas couèïdja défouoro, èn tchontèn « Pèro la mèro Badingue, à 2 sous le paquet, pèro la mèro Badingue, le petit Badinguet ». — Lou lèndéman, lou potroun, bouté défouoro lo grando Mélie, qu’èn s’odusèn oprès l’houro, digué pèr s’èxcusa, quèro toumba dïn lou vola !. — Cèrto, nostro misèro coumuno noou rèndïo comorado, ooussi, pèr faïré vèïré, qué n’èran pas countènt, djitèran dïn lo rouo dé lo fobriquo éno plantcho qué lo fogué soouta, pièï portiguèran vas Oouzou pèr occoumpogna lo Méliequé pougué s’èmbooutcha lou mèmé soir. — Oprès rèntrèran visté vas Lobaoumo sans ovèr troubla lo tronquilita doou poïs.
Coumo vèïé, malgré qué n’èran pas si fi qué vuèï, pouguèran quan mèmo, faïré coumprèndré oou potroun, qu’oprès so djourna, lo bravo Mélie, oïo lou drèï dé tèms èn tèms dé… trobutcha !
Gronouli.
La République des Cévennes et du Rhône | 27 03 1937
LETRA D’UN PAURE BOGRE
Dempuèi quauques temps parlan tèlament de « grèva » que vos demande la permission de vos racontar coma se faguèt que participère a la promèira qu’ai vegua, e bien avant que li donèssan lo nom que pòrta vuèi. — Li a environ soassanta-cinc ans d’aquò, e los ancièns pòn se rapelar, que quand los enfants aián fat la 1ra comunion, partián regulièrament travalhar a la fabrica, e la plupart anavan vars Paira, a St Julian, vars Auson o a Veiràs, en emportant la biaça per tota la setmana.
Un soar, après aver sopat e lavat lo bichon dins lo bèu, gaminas e gamèns, nos amusavan dins lo prat qu’èra a costat, quand tot d’un còp, a la tombaa de la nuèt, entendèram bramar « au fuòc ! au fuòc ! » e veguèram en mèma temps, una granda clartat dins lo cièl, ailai bien luènh, dau costat de vars Bais. — Alòrs, tota nòstra petita tropa partiguèt en brament aussí, au fuòc ! au fuòc ! » — Quand arrivèram la granja èra tota brulaa, e revenguèram sans nos atardar, per pas coijar de defòra, en chantent « Père la mère Badingue, à 2 sous le paquet, père la mère Badingue, le petit Badinguet ». — Lo lendeman, lo patron, botèt défòra la granda Mélie, qu’en s’adusent après l’ora, diguèt per s’excusar, qu’èra tombat dins lo valat !. — Cèrta, nòstra misèra comuna nos rendiá camarada, aussí, per faire veire, que n’èram pas contents, gitèram dins la roa de la fabrica una plancha que la faguèt sautar, puèi partiguèram vars Auson per acompanhar la Mélie que poguèt s’embauchar lo mème soar. — Après rentrèram viste vars Labauma sans aver troblat la tranquillitat dau país.
Coma veètz, malgrè que n’èram pas si fins que vuèi, poguèram quand mèma, faire comprendre au patron, qu’après sa jornaa, la brava Mélie, aiá lo dreit de temps en temps de… trabuchar !
Granolin.
La République des Cévennes et du Rhône | 27 03 1937
© Denis Capian, 2021