1808 09 30 LHOR DIGUÈT ENCARA
Département de l'Ardèche
Patois d'Annonay Privas
Traduction de la Parabole de l'Enfant Prodigue telle qu'elle se trouve dans l'Evangile selon St-Luc Chap. 15
11. Liour diguet encaro : (geesu) un homé avio dous fis,
12. doun lou pu giouiné diguet o soun pèro : moun pèro, douna-mé lou bé que me deou révéni per ma par, é liour fagué lou portagé dé soun bé.
13. résté pa guairé d'empourta aubel tou cé qué avio, en d'un poïss bien louon, é l'ai-ou mongé tout-en deibaouchos.
14. quon ou agué tou deigalaubéa, vengué uno famino dins o quel poïss, é se li troubé des-ana de tou.
15. talomen que fugé countron dé sé louïa per sounia lous caïous vès un chébencié de l'endrei qué lou métè dins uno de los grongeos.
16. aurio-bé vougu se rompli lou ventré doau beouré dos caïous ; mé dengu nin dounavo.
17. onfin estré intra dins el, sé digué : quon lio de méssagés din loustaou de Mon pèro qué on dé pòn qué lur souobro, é ïeou mouöré aïci de fon !
18. chaou qué men-anous trouba moun pèro, é li direi : moun pèro, aï pécha quontro lou Cieou é davon vous.
19. ieou pouirei geamaï dorenlaï moténdré destré noumma vostré garçou, ménamé coumo un dé vostrés messagés.
20. sur aquo sé lévé, é ané trouba soun pèro ; éro encaro louon, qué soun pèro lou végué : o quel drolé fagué ton de piéta à soun paouré pèro, quoqueste d'aïci sé mété o couré per li saouta au couol é l'embrassa.
21. soun garçou li digué : moun pèro, aï pécha couontro lo Cieou é davon vous, ieou mérité pas destré opéla vostré garçou.
22. Pomen soun pèro digué o sous méssagés : pourta-li vistomen so prumeiro raoubo, é véstissé-li-lo, mété-li uno baguo aou dés, é dé souliés os pés.
23. ana-mé quéré l'ou veou grass, é tua-lou, mongen é fazen bouono chéro.
24. perce qué o quos moun garçou qué éro mouor, é qués révengu ; l'aïou pérdu, é l'aï rétrouba ; faguéroun grondo festo.
25. démentré qué se régalavoun, l'aina dos garçous qué éro aou troval, révengué ; é quon fugué prés dé l'oustaou, entendégué lo muziquo é lo donce,
26. souné un dos méssagés, per saoupré délé ce qué éro tout o quo.
27. o quo és, soudigué, qué vostré fréro és vengu ; é qué vostré pèro l'avér trouba plé dé vido, o fa tua lou veou grass.
28. o-questé d'aïci, nen fugué tolomen indinia, qué voulio plus intra dins l'oustaou ; lou pèro fugué aoubligea dé nen sourti, é dé lou préïa d'intra aoubel.
29. é digué o soun pèro : lio bieon dé tens qué ieou vouis servé son vous aver geomaï monqua en rion, é vous n'avés pos soulomen soungea dé mé douna un chobri per mé diverti aoubé mous omis.
30. é quont-un garçou coumo o quél qué o mongea tou soun bé aoubé dé fennos dé méschonto vido, és vengu, vous avés fa tua lou veou grass per él.
31. soun pèro li digué : moun garçou, per vous, cès tougeou aubé ieou, é n'aï rieon qué noun siagé vouostré,
32. cholio, posmen, faïré festo é se diverti, percéqué vouostré fréro qué éro mouor, és révéngu ; qué s'éro chobit, é qué sés rétrouba.
Fait à Privas le 30 7bre 1808
Par nous Secrétaire Général de la Préfecture de l'ardèche
DM
… | 30 09 1808
Lhor diguèt encara : (Jesús) un òme aviá dos filhs, dont lo pus joine diguèt a son pèra : mon pèra, donatz-me lo ben que me deu revenir per ma part, e lhor faguèt lo partatge de son ben. Restèt pas gaire d'emportar aub el tot ce que aviá, en d’un país bien lònt, e lai o mangèt tot en desbauchas. Quand o aguèt tot desgalaubeat, venguèt una famina dins aquel país, e se li trobèt desanat de tot. Talament que fuguèt contrant de se loiar per sonhar los caions vès un chebencièr de l'endreit que lo metèt dins una de las granjas. Auriá ben vogut se ramplir lo ventre dau beure das caions ; mé dengú n'i'n donava. Anfin èstre intrat dins el, se diguèt : quant li a de messatges dins l'ostau de mon pèra que an de pan que lur sòbra, e ieu mòre aicí de fam ! Chau que me n’anos trobar mon pèra, e li dirai : mon pèra, ai pechat còntra lo cièu e davant vos. Ieu poirai jamai d'ara enlai m'atendre d'èstre nommat vòstre garçon, menatz-me coma un de vòstres messatges. Sur aquò se levèt, e anèt trobar son pèra ; èra encara lònh, que son pèra lo veguèt : aquel dròlle faguèt tant de pietat a son paure pèra, qu'aqueste d'aicí se metèt a córrer per li sautar au còl e l'embraçar. Son garçon li diguèt : mon pèra, ai pechat còntra lo cièu e davant vos, ieu merite pas d'èstre apelat vòstre garçon. Pasmens son pèra diguèt a sos messatges : portatz-li vistament sa prumèira rauba, e vestissètz-li-la, metètz-li una baga au det, e de solièrs als pès. Anatz me quèrre lo vèu gras, e tuatz-lo, mangem e fasem bòna chèra. Per ce que aquò's mon garçon que èra mòrt, e qu'es revengut ; l'aiu perdut, e l'ai retrobat ; faguèron granda fèsta. De mentre que se regalavon, l'ainat das garçons que èra au travalh, revenguèt ; e quand fuguèt près de l'ostau, entendeguèt la musica e la dança, sonèt un das messatges, per saupre d'ele ce que èra tot aquò. Aquò es, ço diguèt, que vòstre frèra es vengut ; e que vòstre pèra l'aver trobat plen de vida, a fat tuar lo vèu gras. Aqueste d'aicí, ne'n fuguèt talament indinhat, que voliá plus intrar dins l'ostau ; lo pèra fuguèt aublijat de ne'n sortir, e de lo preiar d'intrar aub el. E diguèt a son pèra : li a biean de temps que ieu vos sèrve sans vos aver jamai mancat en rian, e vos n'avètz pas solament sonjat de me donar un chabrit per me divertir aube mos amics. E quand un garçon coma aquel que a manjat tot son ben aube de femnas de meschanta vida, es vengut, vos avètz fat tuar lo vèu gras per el. Son pèra li diguèt : mon garçon, per vos, sètz totjorn aube ieu, e n'ai riean que non siage vòstre, chaliá, pasmens, faire fèsta e se divertir, per ce que vòstre frèra que èra mòrt, es revengut ; que s'èra chabit, e que s'es retrobat.
… | 30 09 1808
© Denis Capian, 2004
occitan.org