1918 09 08 LA BANARDA E LA MOTA

Chrounico potouèso

Lo « bonardo » et lo « mouto »

Eno fé, iovié douos tchabros, éno « bonardo » emmé no « mouto ».

M’on ofourti qué cos pa’n conté.

Iaro eï véraï ou viro.

Qu’éro én tirèn dé vès Son-Boloni, proqui, o loï Douos-Aygos.

Lo bonardo toundio én « prodou. »

Lo mouto possavo eï tchomi.

— Qué vénès fa eïci tu « couriolo ? » fogué lo bonardo.

— Co sé copito coumo oco !

— Et d’oun vénés ?

— Dé veï Looura.

— Et oun vas ?

— En Bèlmoun.

— Poï dé tchabros tout oco. T’on véndudo bléou ?

— Et pardi.

— Et con mouontés ?

— Cinquant’ escus.

— Siès pas sïmplo ?

— Pènsé pas.

— Outré, mais con aï d’on ?

— Très on o ma èn paou d’oli pér lous couoïré.

— As chobrida ?

— Dous cos.

— As bien dé laï ?

— En mè-jorlou.

— Mais ièou, o toun âgé, n’èn fosio douos coumo tu, paouro mïo !

— Disé pas !

— Oïo douos bonos qué ténion èn respè touto la tchabruènio dos envirouns ! L’aouro dé Brisou, despiei, mé l’os o strounchado mais, éncaro choourio pas qué los tchabro dé vès Sanilia, li vébguéssoun !

— Ou vésé  bé !

— Taou qué mé vésès, oio én jorlou de lai per jour !

— Eitobé sé pouo !

— Eh bé, mais, coustèré pas qué vingto-cinq francs sept soous, couieto.

— Oui mais iaro porei qué cos lo guerro !

— Mé fouté pas maou !

— Tu té n’ovisés pas eici din toun coïrou !

— Ai bé rosou.

— Los tchabros moncoun... N’en vé pas gairé dé l’estrongé, los « touroupilloun » én routo. Piei, iaro, nous espéloun coumo de tchobri et nous monjoun coumo dé fèdo. Lou troupel s’ochabo et coï nous aoutros qué trinquén. Et piei, ei véngu dé sai pas oun, dé traï lou bésaou, éno bando d’Indou, sou disoun, qué lious tchaou pas qué dé tchabo pér « fricots ».

— O quelous trassos de bicorels !

— Lous omés soun portis et las fennos s’esquochinoun  Lo  posturo vé pas. Loa paou qué lio révè bien cher et quél espéço dé « Tendanço » nous ou « gléno » tout. Cos caouso qué sén trasso et mei sén trasso, mén ovén de laï, et mén l’io de laï maï es cher et maï coustén nous aoutros !

— Cos pas tout roso, d’oquel biaï, et pas tout quitté d estré tchabro, oquesto passo ?

— Té coumpréné !

— Mais sioi bien sobénto, tu, bougrotounno ?

— Ah ! n’ei ton vi ! On cuja m’espéla dès fé per uno. Saï pas coumo soui oqui ! Iaro, poudén nous espéra èn tout vèjo !

— Diablé qué té ! Laïsso m’ona scoundré.

— Anén, adussia, bonardo, pas trop dé « laguis », bouto !

— Fai paré, mouto, cinquant’ escus éno « cogueïrolo » coumo tu, contous paourès temps, meinado !

LOU QUÉQUÉ

 

 

 

La Croix de l’Ardèche | 08 09 1918

 

 

 

Cronica patoèsa

La banarda e la mota

Una fes, i aviá doas chabras, una banarda emme ’na mota.

M’an afortit que quò’s pas ’n cònte.

Iara es verai o vira.

Qu’èra en tirent devèrs Sant Balani, pr’aquí, a las Doas Aigas.

La banarda tondiá un pradon.

La mota passava ei chamin.

— Que venes far aicí tu corriòla ? faguèt la banarda.

— Quò se capita coma aquò !

— E d’ont venes ?

— De vèrs Laurac.

— E ont vas ?

— En Bèlmont.

— País de chabras tot aquò. T’an venduda benlèu ?

— E pardi.

— E quant mòntes ?

— Cinquanta escuts.

— Siás pas simpla ?

— Pense pas.

— Otre, mè quant as d’ans ?

— Tres ans amà un pauc d’òli per los còire.

— As chabridat ?

— Dos còps.

— As bien de lait ?

— Un mèg-jatlon.

— Mè ieu, a ton atge, ne’n fasiá doas coma tu, paura mia !

— Dise pas !

— Aiá doas banas que tenián en respè tota la chabruènha das environs ! L’aura de Brison, despuèi, me las a ’stronchadas mè, encara chauriá pas que las chabras de vèrs Sanilhac, li venguèsson !

— O vese ben !

— Tau que me veses, aiá un jarlon de lait per jorn !

— Eitanben se pòt !

— E ben, mè, costère pas que vinta-cinc francs sèt sòus, colheta.

— Oí mè iara pareis que quò’s la guèrra !

— Me fote pas mau !

— Tu te n’avises pas aicí dins ton cairon !

— Ai ben rason.

— Las chabras mancon… Ne’n ven pas gaire de l’estrangièr, las toropilhon en rota. Puèi, iara, nos espèlon coma de chabrits e nos manjon coma de fedas. Lo tropèl s’achaba e quò’s nosautras que trinquem. E puèi, es vengut de sai pas ont, detràs lo besau, una banda d’Endós, ço dison, que lhos chau pas que de chabras per fricòts.

— Aquelos traças de bicarèls !

— Los òmes son partits e las femnas s’escachinon. La pastura ven pas. Lo pauc que li a reven bien chèr e quela espèça de Tendança nos o glena tot. Quò’s causa que sem traças e mèis sem traças, mens avem de lait, e mens li a de lait mai es chèr e mai costem nosautras !

— Quò’s pas tot ròsa, d’aquel biais, e pas tot quite d’èstre chabra, aquesta passa ?

— Te comprene !

— Mè siás bien sabenta, tu, bogratona ?

— A ! n’ai tant vist ! An cujat m’espelar dètz fes per una. Sai pas coma soi aquí ! Iara, podem nos esperar en tot vèja !

— Diable que ten ! Laissa-m’anar ’scondre.

— Anem, adussiatz, banarda, pas tròp de laguis, bota !

— Fai pas ren, mota, cinquanta escuts una cagairòla coma tu, quantos paures temps, mainada !

Lo Quequet            

 

 

 

La Croix de l’Ardèche | 08 09 1918

 

© Denis Capian, 2013

 

occitan.org